در این گزارش آمده است سال 2016 با افزایش ناگهانی درگیری ها میان
ایران به عنوان رهبر شیعیان جهان و رقیب منطقه ای عربستان و کشور عربستان سعودی در
مقام رهبر سنی مذهبان جهان آغاز شد که افزایش خصومت میان این دو کشور می تواند منجر
به تهدید صلح و ثبات در منطقه گردد و تلاش ها برای پایان جنگ در یمن و سوریه را تحت
تاثیر خود قرار دهد. بدون تردید درگیری میان این دو کشور می تواند بر افزایش و یا
کاهش قیمت جهانی نفت تاثیر گذار باشد.
این مقاله در ادامه به مرور برخی اتفاقات
بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی می پردازد و خاطر نشان می سازد 2 ژانویه
2016، ریاض 47 نفر را اعدام نمود که در میان آنان شیخ نمر 57 ساله رهبر شیعیان
عربستان نیز حضور داشت. شیخ نمر همواره بر حقوق شیعیان عربستان که عمدتا در مناطق
شرقی این کشور حضور داشتند تاکید می نمود. در این مقاله آمده است تروریست خطاب
نمودن شیخ نمر النمر چندان صحیح به نظر نمی رسد.
در ادامه آمده است عربستان
همواره جمهوری اسلامی ایران را متهم به حمایت نظامی از حوثی های یمن می نماید اما
هیچ گاه مدارکی دال بر دخالت تهران در یمن ارائه ننموده است. جدای از بحث یمن،
توافق هسته ای جمهوری اسلامی ایران با ایالات متحده آمریکا موجب خشم ریاض شده است و
همین امر سبب شد تا عربستان سعودی از هم پیمانی خود با واشنگتن ابراز سرخوردگی
نماید. پیش از این نیز با سقوط صدام حسین در عراق، شیعیان توانستند قدرت سیاسی را
در این کشور بدست گیرند که این خود بیانگر افزایش نفوذ سیاسی جمهوری اسلامی ایران
بود و حال ریاض از اینکه توافق هسته ای تهران با غرب بتواند بر نفوذ جمهوری اسلامی
ایران بیفزاید وحشت نموده و آن را تهدید جدی برای خود می داند.
این مقاله می
افزاید چندی پیش پادشاه اردن، عبدالله، هلال شیعی را که از سوی ایران هدایت می شود
را خطری جدی برای اهل سنت خواند که این هلال شیعه در برگیرنده حکومت بشاراسد در
سوریه و حزب الله در لبنان است و یکی از دلایل عمده پافشاری عربستان برای کناره
گیری بشار اسد از قدرت، روابط نزدیک وی با تهران می باشد.
در هر حال اکنون ریاض
در پی خشونت های صورت گرفته علیه سفارت خود در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد،
روابط دیپلماتیک خود با جمهوری اسلامی ایران را قطع نموده است. حمله به سفارت هرگز
قابل بخشش نبوده و نیست. اما سوالی که اکنون به وجود می آید آنکه آیا عربستان
انتظار دارد با اعدام شیخ نمر با واکنشی در مناطق شرقی خود و دیگر نقاط منطقه مواجه
نگردد؟ هر فرد آشنا به منطقه می توانست ریاض را از پیامد خطرناک اعدام شیخ نمر و
تروریست خواندن وی آگاه نماید. واشنگتن بارها این خطر را به عربستان گوش زد نموده
بود اما عربستان بدون توجه به آن و با این استدلال که خصومت با تهران در جهت منافع
پادشاهی عربستان است تصمیم خود را عملی نمود.
این مقاله می افزاید عربستان سعودی
چه میزان از حمایت را در خصومت با ایران کسب خواهد نمود؟ پاسخ آن که، در شورای
همکاری های خلیج فارس، حمایت مطلقی از عربستان وجود ندارد. در این میان بحرین با
قطع روابط دیپلماتیک و هوایی خود با تهران، امارات با کاهش سطح روابط و کویت نیز
صرفا با فراخواندن سفیر خود، از عربستان حمایت نموده اند. قطر و عمان از عربستان
پیروی ننموده و بعید به نظر می رسد که به این اقدام دست زنند. بیرون از شورای
همکاری های خلیج فارس سودان روابط خود را با تهران قطع و مصر نیز حمایت خود از
عربستان را بیان نموده است. اما عربستان بدون حمایت اعضای شورای همکاری خلیج فارس
کاری از پیش نخواهد برد.
این مقاله در ادامه از گزینه های پیش روی جمهوری اسلامی
ایران نام می برد و خاطر نشان می سازد تهران می تواند شیعیان بحرین و شرق عربستان
را به ایجاد انقلاب ترغیب نماید. تهران همچنین توانایی ارسال کمک های نظامی به حوثی
ها را نیز دارا می باشد اما در حال حاضر معلوم نیست که کدامیک از گزینه ها را
انتخاب خواهد نمود. در این مقاله آمده است شیخ نمر هیچ گاه از جمهوری اسلامی ایران
طلب کمک نکرده و همیشه خواستار مبارزه شیعیان عربستان بدون کمک خارجی بوده است.
تهران از سویی می تواند صرفا آشفتگی موجود در شورای همکاری های خلیج فارس را تماشا
نماید و حتی در تعمیق این عدم هماهنگی بکوشد. در مقاله آمده است شورای خلیج فارس از
سوی عربستان و کشورهای همسایه و به خاطر ترس از انقلاب اسلامی ایران تشکیل شد و در
ادامه می آورد بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) همواره
حکومت های استبدادی و سلطنتی را تقبیح و در مغایرت با اسلام می دانستند.
این
مقاله از سویی به تاثیر درگیری ایران با عربستان بر جنگ سوریه می پردازد و می
افزاید عربستان همواره مخالف حضور تهران در مذاکرات مربوط به سوریه بوده است ولی
بعد از تلاش های ایالات متحده آمریکا، ریاض قانع شد تا جمهوری اسلامی ایران در این
مذاکرات حضور یابد. بعد از برگزاری مذاکرات، نماینده دائم عربستان در سازمان ملل
متحد، عبداالله المعلمی اعلام نموده بود خصومت های میان ریاض و تهران تاثیری بر
مذاکرات سوریه نخواهد داشت و ریاض آماده است تا در این خصوص با تهران همکاری نماید.
احتمال کمی وجود دارد که خصومت اخیر تهران و ریاض بخواهد بر روند جنگ سوریه تاثیر
منفی نداشته باشد و البته همین نتیجه را می توان بر موضوع یمن تعمیم داد.
این
مقاله در پایان خاطر نشان می سازد حال چگونه امکان دارد که خصومت جمهوری اسلامی
ایران و عربستان سعودی هند را تحت تاثیر قرار دهد و می افزاید تهران و ریاض هر دو
شرکای ارزشمندی برای هند تلقی می گردند و دلیلی وجود ندارد که دهلی یکی را بر دیگری
ترجیح دهد و دیپلماسی هند بایستی مسیری را پیش گیرد که تامین کننده منافع خود باشد.
در شطرنج میان تهران و ریاض مواضع قبلی هند بهترین مواضع می باشد چرا که عربستان
دیر یا زود متوجه اقدامات خود خواهد شد و در اصلاح مسیر خود گام برخواهد داشت و
احتمال وقوع جنگ میان تهران و عربستان منتفی بوده و دهلی نیز بایستی سیاست های
گذشته خود را در قبال این دو کشور پیگیری نماید.